
W dniu 12 maja 2025 roku we wrocławskiej siedzibie Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” odbyła się debata społeczna pt. „Polska laicka?”, zorganizowana przez Fundację Obserwatorium Społeczne we współpracy z „Civitas Christiana”. Wydarzenie zgromadziło liczne grono słuchaczy i zaproszonych gości, podejmując ważną i aktualną tematykę relacji między państwem a Kościołem w Polsce.
Zderzenie perspektyw – jeden temat
W debacie udział wzięli wybitni przedstawiciele świata nauki i mediów:
- dr hab. Krzysztof Koseła – socjolog, Uniwersytet Warszawski,
- dr hab. Sławomir Sowiński – politolog, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,
- Marcin Przeciszewski – prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej.
Dyskusję poprowadził red. Maciej Rajfur – rzecznik Archidiecezji Wrocławskiej.
Między neutralnością a zaangażowaniem
W centrum debaty, którą otworzył ks. dr Michał Mraczek, znalazło się pytanie: jaki model relacji państwo–Kościół funkcjonuje obecnie w Polsce i w jakim kierunku powinien się rozwijać?
Uczestnicy przedstawili różnorodne modele funkcjonujące w innych krajach – od laickiego modelu francuskiego, przez liberalny model amerykański, aż po kooperacyjny model niemiecki.
Wskazano, że Polska wypracowała własny, unikalny sposób współistnienia instytucji państwowych i religijnych – tzw. model przyjaznego rozdziału, oparty na autonomii i współpracy.
Uczestnicy byli zgodni, że mimo pewnych napięć i wyzwań, ten model wciąż ma potencjał do rozwoju.
Główne wnioski
- Kościół w Polsce pozostaje ważnym uczestnikiem życia publicznego, ale wymaga pogłębionej refleksji nad swoją rolą w zsekularyzowanym społeczeństwie.
- Państwo powinno zachować neutralność światopoglądową, przy jednoczesnym uznaniu znaczenia religii dla tożsamości kulturowej i społecznej.
- Dialog i edukacja to kluczowe narzędzia w budowaniu zdrowych relacji między instytucjami, a także między obywatelami różnych przekonań.
Potrzeba dalszej refleksji
Debata wywołała żywą reakcję publiczności i potwierdziła, że temat relacji państwa i Kościoła w Polsce budzi duże zainteresowanie oraz potrzebę kontynuacji merytorycznej dyskusji. Fundacja
Obserwatorium Społeczne wyraża wdzięczność wszystkim uczestnikom oraz partnerowi wydarzenia – Katolickiemu Stowarzyszeniu „Civitas Christiana” – za owocną współpracę.
Pełny zapis spotkania już wkrótce dostępny będzie kanale YouTube Civitas Christiana.